Legendarny mecz Super Bowl! Cóż to takiego? Mowa o największym święcie w amerykańskim profesjonalnym futbolu. Jest to mecz o mistrzostwo National Football League (NFL), rozgrywany przez zwycięzców ligi American Football Conference i National Football Conference w styczniu lub lutym każdego roku (ostatnio częściej w lutym, data przesuwa się coraz odważniej w stronę połowy miesiąca). Gospodarzem spotkania jest co roku inne miasto. Jaka jest historia najpopularniejszego wydarzenia sportowego w Ameryce Północnej?
Na początku były dwie ligi
Mecz ten ma swoje początki w połączeniu NFL i konkurencyjnej American Football League (AFL) w 1966 roku. Umowa zobowiązywała obie konferencji do organizacji takiego spotkania na koniec sezonu, i choć połączenie AFL i NFL nie zostało sfinalizowane do 1970 roku, pierwszy taki mecz ( nazwany roboczo AFL-NFL World Championship Game), został rozegrany w Los Angeles Memorial Coliseum dnia 15 stycznia 1967 roku.
Transmitowany w zaledwie dwóch sieciach telewizyjnych i rozegrany przy wypełnionym po brzegi stadionie pojedynek zakończył się zwycięstwem NFL Green Bay Packers, która to ekipa pokonała AFL Kansas City Chiefs 35-10. Od tego czasu bukmacherzy (od początku XXI wieku również ci online) przyjmują typy bukmacherskie na Super Bowl.
A co z nazwą Super Bowl? Znana dziś pod każdą szerokością geograficzną nazwa po raz pierwszy pojawiła się w 1969 roku. W tym samym roku podjęto też decyzję o użyciu cyfr rzymskich do numeracji kolejnych edycji SB. Powód był prosty: finałowy mecz rozgrywany jest tradycyjnie w innym roku kalendarzowym niż futbolowy sezon, który kończy.
Kulturowy fenomen
Dzień, w którym rozgrywany jest mecz Super Bowl, w Stanach Zjednoczonych nosi powszechnie nazwę Super Bowl Sunday. Dość szybko urósł on do rangi nieoficjalnego amerykańskiego święta, podczas którego w domach, barach i restauracjach w całym kraju odbywają się publiczne transmisje finału przy akompaniamencie gromkich wiwatów. Już na tydzień przed oficjalną datą spotkania w mediach pojawiają się obszerne podsumowania sezonu i prognozy, co dodatkowo podkręca atmosferę w mieście gospodarza. Samemu meczowi towarzyszą rozbudowane ceremonie zarówno przed meczem, jak i w przerwie meczu.
Wszystko dzięki pracownikom agencji reklamowych z Madison Avenue. W 1984 roku firma Apple zamówiła u Ridleya Scotta na Super Bowl XVIII reklamę promującą ich nowy komputer Macintosh. Spot ten nawiązujący do dystopijnej powieści George’a Orwella „Rok 1984” pokazywał kobietę rzucającą młotem kowalskim w gigantyczny ekran emitujący propagandę nadawaną przez Wielkiego Brata. Filmik wywołał sensację! Tak oto ranking spotów reklamowych stał się nieodłącznym elementem samego Super Bowl, podobnie jak i rankingi bukmacherskie.
Oglądalność ponad wszystko
Podczas gdy parametry oglądalności World Series czy finałów NBA są w dużym stopniu zależne od obecności na boisku wielkich gwiazd, znane nazwiska grające w ramach Super Bowl nie mają praktycznie wpływu na liczbę widzów.
Jak możemy się domyślać, wszystkie mecze Super Bowl od samego początku były wyprzedane i stały się najchętniej oglądanymi programami w badaniach oglądalności. Dziś wiele edycji Super Bowl należy do najchętniej oglądanych wydarzeń sportowych wszech czasów. Interesujące, że reklamy transmitowane w przerwie nie dość, że kosztują fortunę (jest to najdroższy czas antenowy w amerykańskiej telewizji), to stały się niezwykle wyczekiwanym elementem uzupełniającym rozrywkowy charakter sportowego święta. Największe marki walczą o uwagę widzów zabawnymi spotami reklamowymi dłuższymi niż tradycyjne 30 sekund, których budżety wynoszą często więcej, niż wynosi budżet przeciętnego polskiego filmu kinowego!
W rezultacie czas reklamowy podczas gry jest najdroższy w roku; na przykład w 2016 roku emisja 30-sekundowego spotu kosztowała około 4,8 miliona dolarów. W reklamach emitowanych podczas tego spotkania często pojawiają się celebryci i znani filmowcy. Eksperci zajmujący się mediami zgodnie uznają, że od lat 80. ubiegłego wieku publiczność wyczekuje z wypiekami zarówno samego meczu, jak i towarzyszących mu reklam, co stanowi fenomen sam w sobie.
